A Frieiresa toma o seu nome da comarca das Frieiras, dentro dos concellos da Gudiña e A Mezquita, no sueste da provincia de Ourense. A súa área xeográfica de orixe, que por diferentes motivos tivo poucas posibilidades de expansión ao longo do tempo, alcanza os concellos de Riós, A Gudiña, e Vilardevós e chega ata o Macizo Central. Así mesmo, constátase a presenza de animais da raza en aldeas lindeiras á devandita provincia galega, situadas na provincia de Zamora.

Esta zona tiña unha alta densidade de razas bovinas: ao sur está a raza Mirandesa, ao norte, a Vianesa, ao leste a Alistano- Sanabresa e, ao oeste, a Limiá e antigamente a Verinesa.

Debido á súa gran facilidade de manexo, outrora foi moi utilizada para o traballo agrícola pero, co paso do tempo, ademais da mecanización, as reprodutoras sufriron indiscriminadamente numerosos cruces con outras razas e hoxe en día é unha das bovinas galegas que menos censo ten, polo que a súa recuperación é máis dificultosa e lenta. 

Hoxe en día a súa distribución atópase maioritariamente na provincia de Ourense, con algunhas explotacións nas outras provincias galegas.

A súa rusticidade e a gran adaptación ao medio, con alto grao de transformación de alimentos groseiros, fana óptima para terreos abruptos e con poucos recursos herbáceos.

O sistema de explotación é de tipo mixto, aproveitándose pastos comunais de montes veciñais en man común durante os meses de xuño a novembro; ou ben pastoreo durante parte do día e estabulación na noite.



Descrición:

A rusticidade, a facilidade de manexo e a gran mansedume desta raza fana óptima para ou réxime extensivo, pois ademais aproveita recursos materiais que outras razas máis selectas desbotarían. Antigamente, esas características facían que fora unha raza moi apreciada para vos traballos agrícolas. 

Os animais son de cor castaña lavada, máis oscura nos machos e máis clara nas crías. Escurecemento en pescozo, cara, papada, antebrazo e rexión ventral. Fociño rodeado da aureola branca. Mucosas visibles e bordes palpebrais pigmentados en negro. 


Outra característica para destacar na raza é o pelo longo da rexión frontal. Este trazo que dá orixe a un flequillo louro dourado de carácter dominante, aparecendo, por tanto, en todos as cruces. Pelo moi abundante na borla do rabo.


Uso gastronómico:

Na actualidade ou seu principal uso produtivo é a carne. Grazas ao seu bo sistema mamario e a correcta implantación dos tetos, os xatos poden alcanzar ata 160 kg/canle á desteta, achegando uns rendementos cárnicos de arredor do 48-49%, uns bos resultados neste tipo de razas autóctonas en perigo de extinción.

A súa carne é magra e con baixos niveis de graxa. Cunha adecuada maduración, a súa textura é óptima en xugosidade e tenrura, ademais do seu excelente sabor. 

Debido ao seu modo de cría natural en extensivo, presenta unha gran proporción de acedos graxos saudables (omega 3, omega 6 e CLA).